India Protesterende boeren bezetten op een nationale feestdag een historisch fort. Hun machtsvertoon brengt premier Modi in problemen.
Tienduizenden boze Indiase boeren hebben dinsdag een nationale feestdag aangegrepen om met hun tractoren politiebarricades opzij te schuiven en naar het centrum van de Indiase hoofdstad New Delhi te rijden. Anderen deden dat lopend of te paard, sommigen gewapend met traditionele kromzwaarden.
In de oude stad bestormden ze onder meer met succes het immense zeventiende-eeuwse Rode Fort uit de tijd van de Moghul-heersers, een symbolische plaats waar de premier in augustus altijd de Indiase vlag hijst om de onafhankelijkheidsdag te markeren. De boeren hingen er demonstratief hun eigen vlaggen.
Met de autoriteiten was eerder afgesproken dat de boeren, die zich al een paar maanden massaal verzetten tegen agrarische hervormingen die de regering wil doorvoeren, hun mars dinsdag tot de buitenwijken zouden beperken. Maar een deel van de boeren hield zich daar niet aan en wist langs de versperringen van de politie te komen. Daarop volgden chaotische taferelen, die soms deden denken aan de bestorming van het Capitool in Washington eerder deze maand.
De politie zette overvloedig traangas en waterkanonnen in, maar werd de situatie niet meester. Een protesterende boer, wiens tractor omviel, kwam om het leven. Zeker 86 politie-agenten raakten gewond evenals tientallen demonstranten.
Voorouders
Boer Diljinder Singh, een sikh uit Punjab waar velen in de landbouw werken, constateerde na de bestorming van het Rode Fort niettemin vol zelfvertrouwen tegenover de correspondent van The Guardian: „Onze voorouders hebben dit fort verscheidene malen in de geschiedenis aangevallen. Dit was een boodschap voor de regering dat we het opnieuw kunnen doen, en meer, als niet aan onze eisen wordt voldaan.”
Het machtsvertoon van de boeren is pijnlijk voor de regering van premier Narendra Modi, ook door het tijdstip. Op 26 januari, de Dag van de Republiek, herdenkt India vanouds dat het op die dag in 1950 zijn constitutie kreeg. In aanwezigheid van de premier wordt een grote militaire parade gehouden, gevolgd door een folkloristische optocht met deelnemers uit alle hoeken van het land. Maar in de loop van de dag werden de beelden van de parade ditmaal op alle media volledig overschaduwd door de actie van de boeren.
Al maanden wordt de regering-Modi in verlegenheid gebracht door de boerenprotesten. Duizenden boeren bivakkeren sinds november aan de rand van New Delhi om hun woede te uiten over wetten die door het parlement zijn aangenomen om de landbouw te hervormen. De regering, die de landbouw vanouds ter wille was met gegarandeerde prijzen en andere steunmaatregelen, wil de niet erg efficiënte sector meer blootstellen aan marktwerking.
Duizenden zelfmoorden
Vooral kleinere boeren vrezen daardoor een forse inkomstenderving en eisen van de regering dat ze de wetten intrekt. Ruim de helft van de boeren zit nu al in de schulden en jaarlijks plegen duizenden wanhopige boeren zelfmoord. De boeren klaagden steeds harder dat de regering doof was voor hun protesten. Nog altijd is ruwweg de helft van de Indiase bevolking van 1,3 miljard zielen afhankelijk van de landbouw.
Modi staat nu voor een dilemma. In dit stadium alsnog toegeven aan de boeren zou een vernedering voor zijn regering betekenen. Het zou ook andere belangengroepen kunnen inspireren om hard te gaan protesteren in de verwachting dat de regering toch wel zal toegeven. Ook voor Modi persoonlijk, die zich steeds als een krachtig bestuurder presenteert, zou dit fors gezichtsverlies betekenen.
Maar als de regering haar poot stijf houdt, dreigen de boerenprotesten verder te escaleren. En dat er met hen niet valt te spotten, hebben ze dinsdag nogmaals bewezen.
Net als in de VS na de bestorming van het Capitool zou de actie van de boeren, die gepaard ging met het nodige geweld, zich echter ook tegen hen kunnen keren. Niet alleen de regering, ook de Indiase oppositiepartijen veroordeelden het geweld. Maar ze hekelden ook het feit dat de regering tot dusverre niet serieuzer met de boeren wilde onderhandelen. Weliswaar bood de regering aan de wetgeving voor achttien maanden op te schorten maar daarmee namen de boeren geen genoegen.
De regering verklaarde dinsdag dat ze nog steeds bereid blijft met de boeren te praten. Zoals vaker in lastige situaties hulde de premier zelf zich vooralsnog in stilzwijgen. Modi volstond ermee alle Indiërs via zijn twitter-account een gelukkige Republic’s Day te wensen.